การเสริมรากทุเรียน
ทุเรียนเป็นไม้ผลเศรษฐกิจหลักที่สำคัญที่เกษตรกรหลายรายให้ความสำคัญปลูกกันมากขึ้นเนื่องจากอดีตถึงปัจจุบันทุเรียนมีราคาสูงมาอย่างยาวนานต่อเนื่อง การส่งออกทุเรียนมีความต้องการสูง ทำให้การปลูกทุเรียนมีเพิ่มกันมากขึ้น การพัฒนาการผลิตทุเรียนที่ดีจึงต้องพิจารณาว่าจะทำอย่างไร จึงจะให้ต้นทุเรียนทนทานต่อการโค่นล้ม โครงสร้างแข็งแรง ออกผลเร็ว ทนทานต่อโรครากเน่าและโคนเน่า ซึ่งการเสริมรากทุเรียนจะสามารถทำให้ต้นทุเรียนมีคุณภาพได้อย่างที่ต้องการ ซึ่งมีหลักการดังต่อไปนี้
- การโค่นล้มของต้นทุเรียนใหญ่จากลมพายุในช่วงฤดูร้อนซึ่งมีความรุนแรง
- การเสริมรากทุเรียนจะทำให้ต้นทุเรียนเจริญเติบโตเร็ว และตกผลได้เร็วขึ้น
- ช่วยให้โครงสร้างลำต้นทุเรียนแข็งแรง
- ช่วยให้ต้นทุเรียนกระจายความเสี่ยงต่อการเป็นโรครากเน่า-โคนเน่ากรณีรากใดรากหนึ่งเป็นโรค รากที่เหลือยังสามารถหาอาหารได้
การเตรียมการในการเสริมรากทุเรียน
-
ควรปลูกต้นทุเรียนพันธุ์ดีลงไปก่อน ประมาณ 1-2 ปี ลำต้นโตเส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 1 นิ้ว
-
การเตรียมต้นตอโดยการเพาะเม็ดทุเรียนบ้าน(ป่า) หรือทุเรียนนก หรือซื้อเป็นต้นกล้ามาปลูก ต้นตอขนาดเล็กประมาณ 30 เซนติเมตรไปปลูกหลุมละ 2-3 ต้นโดยขุดหลุมห่างจากโคนทุเรียนต้นแม่ประมาณ 50 เซนติเมตร แต่ละต้นห่างจากกันทำมุมที่จุดศูนย์กลางต้นแม่พันธุ์ดีเท่าๆกัน
-
หลังปลูกต้นตอที่ไปแข็งแรงดีแล้วและมีขนาดพอที่จะเพื่อจะทำการเสริมรากแล้วขนาดประมาณปลายตะเกียบหรือ 0.5-1.0 เซนติเมตรส่วนต้นแม่พันธุ์ดีที่ต้องการจะเสริมรากแข็งแรงและมีขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ 1.0 นิ้ว
-
ในช่วงปลายฝนต้นหนาวซึ่งเป็นช่วงที่เปลือกไม้ร่อนแล้ว จึงเริ่มดำเนินการเสริมรากได้
-
ทำการจับคู่และหาตำแหน่งที่จะทำการเสริมรากแล้วทำการกำหนดจุดเพื่อการทำแผลบนต้นตอและบนต้นทุเรียนแม่พันธุ์ดี
-
ทำแผลบนต้นทุเรียนพันธุ์ดี ที่ระดับความสูงจากดินประมาณ 30-40 เซนติเมตร โดยใช้มีดกรีดเพื่อเปิดเปลือกจากล่างข้นบนเป็น 2 แนวขนานกันความกว้างแผลคู่ขนาน ใหญ่กว่าขนาดต้นตอที่จะนำมาเสริมรากเล็กน้อย
-
แล้วใช้มีดตัดเปลือกระหว่างรอยแผลที่กรีดไว้แล้วลอกเปลือกเพื่อเปิดปากแผลจากด้านล่างขึ้นด้านบนยาวประมาณ 1.5-2.0 นิ้วแต่ยังไม่ตัดเปลือกทิ้ง รอจนกว่าจะทำการเสียบต้นตอ
-
ผูกเงื่อนตะกรุดเบ็ดบนต้นตอแล้วทำแผลต้นตอที่จะนำมาเสริมรากตรงตำแหน่งที่กำหนดไว้แล้ว เฉือนแผลด้านในตรงข้ามกับต้นพันธุ์ดีเป็นรูปปากฉลามแล้วตัดปลายปากฉลามเล็กน้อย ขณะเดียวกันย้อนไปตัดเปลือกไม้ของต้นทุเรียนพันธุ์ดีออก 2 ใน 3 เหลือไว้ 1 ใน 3 สำหรับเป็นบ่ารับแผลต้นตอที่จะมาเสียบ
-
นำต้นตอที่ทำแผลแล้วมามัดโยงกับต้นทุเรียนแม่พันธุ์ดีแล้วเสียบแผลต้นตอลงในแนวร่องเปลือกที่เปิดโดยให้ปลายแผลปากฉลามสอดเข้าใต้เปลือกแผลของต้นทุเรียนพันธุ์ดี จัดให้แผลของต้นตอและต้นทุเรียนพันธุ์ดีแนบกันสนิทมากที่สุด
-
ใช้เชือกฟางสีขาวพันมัดรอยแผลต้นตอที่เสริมรากให้แนบแน่นจากด้านล่างขึ้นด้านบนแล้วผูกปลายเงื่อน (แต่อย่าแน่นเกินไปจนทำให้เปลือกไม้ของต้นตอและต้นทุเรียนพันธุ์ดีเสียหาย)
-
พันเทปพลาสติกเหลื่อมซ้อนทับกัน จากล่างขึ้นด้านบน เลยรอยแผลขึ้นไปประมาณ 1 นิ้วแล้วมัดปลายเงื่อนให้แน่น
-
หลังจากนั้นประมาณ 1 เดือนจะเห็นรอยแผลประสานกันสนิท และหมั่นสังเกต ว่ารอยมัดเชือกที่เปลือกไม้ของต้นพันธุ์ดีและต้นตอที่นำมาเสริมรากเริ่มคอดให้แก้เชือกผ่อนออกแล้วมัดเชือกฟางใหม่ไม่ทับรอยคอดเดิม ทำอย่างประมาณ2-3 ครั้งจนกว่ารอยประสานทั้ง2 จะรวมเป็นเนื้อเดียวกัน
ข้อควรระวังในการเสริมรากทุเรียน
-
ควรทำการเสริมรากทุเรียนในช่วงหมดฝนใหม่ๆก่อนเข้าฤดูหนาว พืชสมบูรณ์แข็งแรง เปลือกไม้ร่อนง่ายและไม่มีฝนจะไม่มีปัญหาเรื่องแผลเน่าเสียหาย
-
การเสริมรากทุเรียนควรทำการเสริมทีละรากให้รากที่เสริมรากแรกติดเสียก่อนแล้วจึงทำการเสริมรากที่ 2 และ 3 ต่อไป
-
อุปกรณ์ที่ใช้ในการเสริมรากทุเรียน ต้องสะอาดและคม
-
การทำแผลต้องระวังอย่าให้แผลช้ำ หรือแผลติดเชื้อและเน่าเสียหาย
-
การพันเทปพลาสติกควรดึงตึงสม่ำเสมอเรียงซ้อนทับกันประมาณ 1 ใน 3 ไปเรื่อยๆจนเลยแผลด้านบน 1 นิ้ว แล้วขมวดปลายเงื่อนให้แน่น
-
นำเชือกฟางมาผูกมัดต้นตอกันต้นพันธุ์ดีให้แน่นเพื่อป้องกันลมโยกทำให้รอยแผลประสานหลุดจากกัน
เรียบเรียงโดย อาจารย์มนู โป้สมบูรณ์
