ธาตุหลักในทุเรียน
ธาตุอาหารพืช หมายถึง ธาตุที่พืชต้องการเพื่อการดำรงชีพ ธาตุเหล่านี้มีบทบาทในกระบวนการ เมตาบอลิซึม ซึ่งก็คือการเจริญเติบโตนั่นเอง ไม่มีธาตุใดธาตุหนึ่งทำหน้าที่ได้อย่างสมบูรณ์ หากขาดธาตุใดธาตุหนึ่งจะทำให้การเจริญเติบโตชะงักไป ทำให้มีอาการผิดปกติ และอาจฟื้นตัวได้เมื่อได้รับปุ๋ยซึ่งที่มีธาตุที่ขาดจนเพียงพอ (กรมวิชาการเกษตร)
นอกเหนือจากธาตุอาหารพืชที่อยู่ในอากาศเช่น ก๊าซคาร์บอน ก๊าซไฮโดรเจน ก๊าซออกซิเจน และน้ำ พืชยังต้องการธาตอาหารที่จำเป็นต่อการเจริญเติบโตและให้ผลผลิตจากดินอีกด้วย ซึ่งประกอบไปด้วย 3 กลุ่มธาตุ คือ ธาตุหลัก ธาตุรอง และธาตุเสริม
ธาตุอาหารหลักในทุเรียน
ธาตุหลักในทุเรียน เป็นธาตุที่ทุเรียนต้องการในปริมาณมากและมักขาดแคลนในดินทั่วไปจึงต้องใส่ลงไปในรูปของปุ๋ย ประกอบไปด้วย 3 ธาตุ ได้แก่ ไนโตรเจน ฟอสฟอรัส และโพแทสเซียม
ธาตุหลักในทุเรียน : ไนโตรเจน
- ธาตุไนโตรเจนมีผลโดยตรงต่อการเจริญเติบโต การออกดอก การติดผล การเจริญเติบโตของผล และคุณภาพผล เป็นองค์ประกอบที่สำคัญของโครงสร้างเซลล์ คลอโรฟิลล์
- ไนโตรเจนเป็นธาตุที่เปลี่ยนรูปและสูญเสียไปจากดินได้ง่าย ดินส่วนใหญ่จึงมีไนโตรเจนไม่เพียงพอต่อความต้องการของพืช
- การใส่ปุ๋ยไนโตรเจนในปริมาณที่มากหรือน้อยเกินไปจะเกิดผลเสีย เช่น ถ้าใส่ปุ๋ยไนโตรเจนมากเกินไปพืชจะเจริญเติบโตทางใบและกิ่งก้านมากเกินไปทำให้ดอกออกช้า ในบางพืชทำให้เนื้อผลนิ่ม ช้ำง่าย ผลทุเรียนมีขนาดใหญ่กว่าปกติ เปลือกหนาหรือผลแก่ช้า
อาการต้นทุเรียนขาดธาตุไนโตรเจน
ต้นทุเรียนที่ขาดธาตุไนโตรเจนจะมีอาการ ใบเปลี่ยนเป็นสีเหลืองทั้งใบ (chlorosis) โดยเริ่มจากปลายใบ จะเกิดที่ใบแก่ก่อน และหากขาดธาตุไนโตรเจนรุนแรงจะเกิดทั้งต้น ส่งผลให้กิ่งก้านเล็กลีบรวมถึงลำต้นแคระแกร็น เมื่อต้นทุเรียนขาดธาตุไนโตรเจน ไนโตรเจนก็จะเคลื่อนย้ายจากใบล่างๆขึ้นไปยังส่วนยอด อาการใบเหลืองเพราะขาดธาตุไนโตรเจนจึงแสดงให้ เห็นในใบล่างๆ
ธาตุหลักในทุเรียน : ฟอสฟอรัส
- ช่วยในการสังเคราะห์โปรตีนและสารอินทรีย์ ที่สำคัญในพืชเป็นองค์ประกอบของสารที่ทำ หน้าที่ถ่ายทอดพลังงานในกระบวนการสังเคราะห์แสงและการหายใจ
- ฟอสฟอรัสเป็นธาตุที่มีบทบาทสำคัญมากในพืช แต่พืชต้องการฟอสฟอรัสในปริมาณไม่มาก เหมือนกับไนโตรเจนและโพแทสเซียม
- ธาตุฟอสฟอรัสสูญหายไปจากดินค่อนข้างยาก เมื่อมีการใส่ปุ๋ยฟอสฟอรัส ทำให้ธาตุฟอสฟอรัสมีการสะสมในดิน จากผลการศึกษาของ สุมิตรา (2545) พบว่าในดินมีการสะสมฟอสฟอรัสสูงเกินความต้องการของพืช พืชจะแสดงอาการขาดสังกะสี เหล็ก และแมงกานีส ผลการศึกษาที่จันทบุรีพบว่าต้นทุเรียนที่ไม่ได้ใส่ปุ๋ยฟอสฟอรัสตลอดทั้งปี ในดินมีการสะสมฟอสฟอรัสสูงและสามารถออกดอกและติดผลได้เท่ากับต้นที่ใส่ปุ๋ยฟอสฟอรัสตลอด การใส่ปุ๋ยฟอสฟอรัสลดลงจะทำให้ประหยัดค่าใช้จ่าย เพราะปุ๋ยฟอสฟอรัสมีราคาแพง การจัดการธาตุฟอสฟอรัสที่เหมาะสมจะทำให้พืชเจริญเติบโตได้ดีเพราะมีผลให้พืชได้รับ จุลธาตุอย่างเพียงพอ
- การประเมินสถานะของธาตุฟอสฟอรัสในทุเรียนที่เหมาะสมที่สุดจึงควรมีการวิเคราะห์ดินเพื่อให้ทราบว่ามีธาตุฟอสฟอรัสในดินในปริมาณที่เพียงพอแล้วหรือไม่ และจำเป็นต้องวิเคราะห์ใบควบคู่กันไปด้วย
อาการต้นทุเรียนขาดธาตุฟอสฟอรัส
ต้นทุเรียนที่ขาดธาตุฟอสฟอรัสจะมีอาการ ใบล่างเริ่มมีสีม่วงตามแผ่นใบ ต่อมาใบจะเป็นสีน้ำตาลและร่วงหล่น ลำต้นมีลักษระแคระแกร็น ไม่ผลิดอกออกผลเท่าที่ควร
ธาตุหลักในทุเรียน : โพแทสเซียม
- โพแทสเซียมเป็นธาตุอาหารที่จำเป็นมากสำหรับไม้ผล เพราะมีหน้าที่เกี่ยวข้องกับการสังเคราะห์โปรตีนและคาร์โบไฮเดรต ส่งเสริมการเคลื่อนย้ายของน้ำตาลจากใบ ไปยังผล ช่วยทำให้ผลเจริญเติบโตเร็ว พืช แข็งแรง มีความต้านทานต่อโรคบางชนิด
- พืชที่ขาดธาตุโพแทสเซียมจะมีความแข็งแรงสมบูรณ์ลดลง ทำให้ผลขนาดเล็ก สีผิวไม่สวย และรสชาติไม่ดี
- ดินที่เป็นกรดจัด มีเนื้อหยาบ และมีฝนตกชุก จะมีการชะล้างหรือสูญเสียของโพแทสเซียมสูง
- ถ้ามีธาตุโพแทสเซียมในดินหรือในใบพืชมากเกินไปจะมีผลเสีย โดยจะทำให้พืชดูดธาตุแมกนีเซียมและแคลเซียมได้น้อยลง ซึ่งในทุเรียนมักจะมีปัญหานี้มาก หากมีการใช้ปุ๋ยโพแทสเซียมในปริมาณมากจึงควรใส่ปุ๋ยที่มีแมกนีเซียมและแคลเซียมร่วมด้วย
อาการต้นทุเรียนขาดธาตุโพแทสเซียม
ต้นทุเรียนที่ขาดธาตุโพแทสเซียมจะมีอาการเกิดที่ใบแก่ก่อน โดยจะมีสีเหลืองซีด เริ่มจากขอบใบและปลายใบ ขอบใบไหม้ พืชบางชนิดจะพบจุดสีน้ำตาลไหม้กระจายทั่วใบหรือพบจุดสีแดงหรือเหลืองระหว่างเส้นใบในใบอ่อน ถ้ามีอาการรุนแรงใบจะแห้งเหี่ยวและร่วงก่อนเวลา
ขอขอบคุณข้อมูลจาก กรมวิชาการเกษตร https://www.doa.go.th/share/attachment.php?aid=2975
